Dlaczego palce marszczą się w czasie kąpieli? 10 odpowiedzi na najbardziej nurtujące pytania dzieci

Aneta Zabłocka
Są takie pytania dzieci, na których dźwięk rodzicom brakuje słów wyjaśnienia. I wcale nie chodzi o te wstydliwe, ale o zagadnienia, które tłumaczą dzieciom, jak działa świat. Ale tak naprawdę, to czemu palce marszczą się w wodzie i żółwie tak wolno łażą? Dowiesz się tego z materiału poniżej.
Trudne pytania, które dzieci zadają rodzicom. 10 przykładów z odpowiedziami Fot. Unsplash
Te odpowiedzi są skonstruowane tak, abyś mógł udzielić swoim dzieciom wyczerpującej wiedzy, a przy okazji, samemu się czegoś nauczyć. Pamiętaj, do dzieci mówimy językiem techniki i biologii, by wspierać ich rozwój.

1. Dlaczego palce marszczą się w czasie kąpieli?

Uznaje się trzy hipotezy, dlaczego tak się dzieje.


Pierwsza to efekt osmozy. Woda przenika do zewnętrznych warstw skóry, rozpulchniając je i rozszerzając. Stąd zgrubienia i zmarszczenia naskórka.

Drugim wyjaśnieniem może być wpływ wody na nerwy umiejscowione w opuszkach palców. Obkurczanie się naczyń krwionośnych powoduje odpływanie krwi z tych obszarów. Ma to znaczenie ewolucyjne. Organizm wycofuje krew ze stref mniej ważnych do przeżycia (rąk i nóg), by skupić się na ogrzania innych organów (serca).

Ostatnią hipotezą podawaną w wyjaśnieniach, dlaczego skóra marszczy się w kąpieli, jest zwiększona przyczepność kończyn, która ma nas wspomóc w wydostaniu się z niebezpieczeństwa. Podobnie działo się z naszymi przodkami, którzy wdrapywali się na śliskie drzewa i z nami, gdy jesteśmy na basenie i chcemy uniknąć poślizgnięcia. Zmarszczona skóra zwiększa równowagę człowieka w czasie przemieszczania się.

2. Czemu wyginęły dinozaury?

Według naukowców asteroida, która uderzyła w Ziemię kilka milionów lat temu, wyzwoliła silną energię, która podniosła temperaturę powietrza i wywołała ogromne pożary. Unoszący się przez kilkanaście miesięcy pył uniemożliwił roślinom kontakt ze Słońcem, które zostało przysłonięte dymem.

Uznaje się, że z powodu zaniku roślinności i głodu dinozaury wyginęły. Nie był to zatem pojedynczy spektakularny grzmot, a długotrwały proces, w którym zwierzęta bardzo cierpiały.

Inną teorią jest wyczerpanie materiału genetycznego gadów. Osłabienie kolejnych osobników sprawiło, że nie zwierzęta nie były w stanie przystosować się do nowych warunków na zmieniającej się, aktywnej planecie.

I właśnie w intensywnym procesie zmian struktury Ziemi można dopatrzyć się przyczyny wymarcia dinozaurów. Ruchome płyty tektoniczne powodowały zmiany w zakresie mórz i oceanów, to podnosząc, to obniżając ich poziom i zalewając obszary bytowe prehistorycznych gadów. Brak miejsca do życia, oznaczał brak życia.

3. Dlaczego niebo jest niebieskie?

Promienie słoneczne, by przeniknąć do Ziemi, pokonują atmosferę i przechodzą przez cząstki powierza. Ponieważ niebieskie światło najlepiej oddziałuje z nimi i jest najbardziej rozpraszane, widzimy niebo w kolorze niebieskim.

4. Czemu dżdżownice wychodzą na chodnik, gdy pada deszcz?

Te niezbyt atrakcyjne wizualnie istoty drążą w glebie korytarze i roznoszą na różnych jej poziomach substancje pochodzące ze zwiędniętych roślin i minerały. Ich tunele utleniają i użyźniają ziemię.

Gdy pada deszcz dżdżownice wychodzą na powierzchnię, bo gleba zostaje zalana przez wodę. Ich korytarze zostają zniszczone, nie mają dostatecznej ilości powietrza do przeżycia, szukają jej więc na zewnątrz.

5. Czemu Ziemia jest okrągła?

Ziemia jest okrągła, bo z każdego kierunku działa na nią grawitacja. Im większą masę ma planeta, tym silniejsze staje się przyciągnie do jej centrum. By wytrzymać to oddziaływanie, Ziemia stała się kulą. Choć nie jest idealnie okrągła. Na równiku przyciąganie nie jest tak silne, więc na powierzchni planety jest wybrzuszenie w tym obszarze.

6. Czemu żółwie tak wolno chodzą?

Ze względu na swoją budowę ciała żółwie nie mogą się spieszyć, bo są bardzo wywrotne. A każdy upadek może spowodować siniaki i skręcenia. Robią to więc z ostrożności.

Poza tym mają bardzo powolny metabolizm, który nie powoduje szybkich wzrostów energii, mogącej wystarczyć im na sprint. Gdyby żółwie biegały, szybciej by się starzały, bo szybki metabolizm wytwarza niezdrowe produkty przemiany materii, które prowadzą do fizycznego osłabienia organizmu.

Dlatego nie jemy dużo czekolady, bo szybko się ona spala, szybko daję energię, ale nie wpływa dobrze na mięśnie i pracę serca.

7. Czemu nie widać wirusów?

Widzimy tylko to, co ma wystarczająco dużo fotonów, by rozproszyć światło. Im ciemniejszy, a najlepiej czerwieńszy, i większy obiekt, tym lepiej go widzimy. Ponieważ wirusy są naprawdę malutkie i np. SARS-CoV-2 ma tylko 120 nanometrów, nasze oko nie jest w stanie go dostrzec.

Robią to dopiero specjalne aparaty i mikroskopy, które są w stanie wyemitować pojedynczą cząsteczkę światła, która rozproszy się na powierzchni wirusa i stanie się on widzialny.

8. Po co są gluty w nosie?

Smarki oznaczają, że twój nos działa, jak należy. Każdy produkuje gile i to bardzo dużo! Każdego dnia nawet litr śluzu!

Gile utrzymują wilgoć w wyściółce nosa i ogrzewają powietrze, zanim trafi do gardła i płuc. Do tego, ponieważ smarki opierają się na cienkich włoskach, które mamy w nosie, wnikają w nie zanieczyszczenia powietrza takie jak kurz. Gdyby te drobinki dostały się do płuc, mogłoby dojść do zakażenia i organy do oddychania nie pracowałyby dobrze.

Lepiej nie wyciągać smarków ręką, bo zawierają dużo bakterii. Zrób to przez chusteczkę, a potem umyj ręce.

9. Co się dzieję z moją kupą, gdy spuszczę wodę?

Produkty toaletowe trafiają do rury kanalizacyjnej, która odprowadza je do jeszcze większej rury, która biegnie pod naszym domem. Wszystkie nieczystości trafiają do oczyszczalni ścieków, gdzie przechodzą trzyetapowy proces oczyszczania - mechaniczny, gdy oddziela się duże brudy od małych, biologiczny - gdy "dobre" bakterie zawieszone w wodzie zjadają organiczne zanieczyszczenia oraz chemiczny - gdy do wody wpuszczane są związki mające usunąć wszystkie pozostałe szkodliwe substancje i przykry zapach.

10. Jak powstaje czekolada?

Czekolada powstaje z ziaren kakaowca, które wcale nie są czarne. Nasiona są białe i pokryte miękką watą. Po zerwaniu owoców i wyjęciu ziaren zostawia się je na dworze i pozwala się im... zepsuć. Nasiona fermentują, a w związku z tym procesem nabierają smaku.

Potem ziarna się suszy i praży na ciepłych blachach lub słońcu. Suche i ciemne ziarna mieli się bardzo drobno. Do tego proszku dodawane jest mleko, cukier, masło kakaowe i wszystko inne, co smakuje najlepiej w czekoladzie. Mieszanie czekolady może trwać nawet kilka dni, aby była stała się ona naprawdę gładka i pyszna.