Co czwarty przedszkolak ma nadwagę. Powód? Słodycze i śmieciowe jedzenie

Mówi się, że czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci. Znaczy to mniej więcej tyle, że ogromny wpływ na nasze życie mają nawyki wykształcone w dzieciństwie. No i tu jest problem. Najmłodsze pokolenie ma bowiem, delikatnie mówiąc, złe nawyki. Nie dość, że mało się rusza, to jeszcze kiepsko się odżywia. I nie mówimy tu o nastolatkach, którzy wydają kieszonkowe na chipsy, batony i energetyki. Niezdrowe posiłki regularnie je spora część rocznych, dwu- i trzyletnich dzieci. A w przypadku przedszkolaków jest jeszcze gorzej, co udowodnili właśnie eksperci z Instytutu Matki i Dziecka.

Im starsze dzieci, tym gorsze posiłki

Opublikowany przez nich raport z badania PITNUTS 2024 powinien być początkiem wielkiego rachunku sumienia polskich rodziców. Bo to przecież od niech zależy, co ląduje na talerzach dzieci. Spora część, niestety, niespecjalnie się tym przejmuje. A im starsze dziecko, tym mniejsza troska o to, by nie dawać maluchowi niezdrowych produktów, a normą staje się podjadanie, fast foody i słodycze.

Z raportu wynika, że najlepiej odżywioną grupą w Polsce są niemowlęta. A to dlatego, że z roku na rok rośnie liczba matek, które karmią piersią. Poza tym rodzice są coraz bardziej świadomi i coraz umiejętniej wprowadzają do diety maluszka żywność uzupełniającą. Dbają o wysoką jakość produktów, starają się urozmaicać posiłki, sięgają po soki, przeciery owocowe i warzywne, dania z dodatkiem ryb. Ale już na tym etapie pojawiają się grzeszki. "Ponad połowa dzieci otrzymywała w nocy (…) różnego rodzaju przekąski (…) nawet żelki, kabanosy i parówki" – czytamy w raporcie. Przypomnijmy, chodzi o dzieci, które nie skończyły jeszcze roku. 

Gorzkie skutki jedzenia słodyczy

Mimo to można powiedzieć, że zaczyna się nieźle. Ale potem ten zapał do dbania o zdrową dietę dziecka jakoś ulatuje. Widać to w diecie dzieci w wieku 1-3 lata. Ponad połowa (52 proc. ) z nich je już za dużo słodyczy i przetworzonych produktów zawierających cukier. A aż 70 proc. dostaje przekąski między posiłkami. Dieta staje się coraz uboższa w ważne składniki odżywcze – u sporej grupy dzieci badacze stwierdzili niedobory błonnika, witaminy D i E, wapnia, żelaza, jodu.

Ma to związek z tym, że dzieci w tym wieku poznają nowe smaki i często jedzą coraz więcej tych samych dań, które jedzą ich rodzice. Niestety, niezbyt wartościowych. "Często dieta nie jest zgodna z zasadami zdrowego żywienia" – piszą autorzy raportu.

Znacznie gorzej sytuacja wygląda w przypadku przedszkolaków. Tu już dbałość o urozmaicone, pełne składników odżywczych posiłki jest mizerna. Dotyczy to zarówno tego, co dzieci dostają w domu, jak i jedzenia serwowanego w przedszkolach.

"Wartość energetyczna potraw u większości (68,3 proc.) była poniżej normy, podobnie jak zawartość tłuszczu, w tym kwasu linolowego oraz błonnika i wapnia" – czytamy w raporcie. Słowem ponad 2/3 przedszkolaków dostaje niepełnowartościowe posiłki. A aż 75 proc. dostaje za dużo słodyczy i niezdrowych przekąsek. Podjadanie jest w tym wieku normą. Ciasteczka, cukierki, chipsy, batoniki między posiłkami je aż 80 proc dzieci w wieku przedszkolnym.

Czas na zmiany

Efekty nie są zaskakujące, choć powinny być sygnałem alarmowym. Autorzy raportu PITNUTS 2024 wskazali bowiem, jak sposób odżywiania wpływa na zdrowie dzieci. Okazało się, że nadwagę i otyłość ma prawie 5 proc. niemowląt. Wśród dzieci w wieku 1-3 lata ten odsetek wynosi już 8 proc. A potem jest lawinowy wzrost. Wśród przedszkolaków nadwagę lub otyłość ma już aż 24 proc. dzieci. Tak, tak, co czwarte dziecko w wieku 3-6 lat waży za dużo.

Wskazówki dla rodziców są banalnie proste. Dawać dzieciom mniej słodyczy i gotowych produktów zawierających cukier. Zamiast słodkich napojów podawać wodę. Mniej solić, Unikać wysokoprzetworzonej żywności, a białe pieczywo zastąpić pełnoziarnistym. Jak najczęściej podawać dziecku owoce, warzywa i ryby. Na fast food pozwalać tylko od święta. A przede wszystkim zmienić własne nawyki, bo to, jak odżywiają się dzieci, zwykle jest odbiciem nawyków żywieniowych ich rodziców

Źródło: Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku od 1. roku życia do 6 lat (5-72 miesiąc życia) – ogólnopolskie badanie PITNUTS 2024