Rozwód od A do Z. Prawniczka przeprowadza krok po kroku przez rozstanie

• W czasie rozwodu sąd musi ustalić: winę lub brak winy małżonków, stosunek władzy rodzicielskiej, zabezpieczyć kontakty rodziców z dziećmi, miejsce ich zamieszkania i kwotę alimentów.
• Sąd rozwodowy nie ma obowiązku zajmowania się podziałem waszych pieniędzy. Od podziału majątku jest sąd rejonowy.
• Najszybszym i również najmniej bolesnym sposobem negocjowania jest mediacja. Oszczędza to czas i znacząco może obniżyć poziom stresu.
• Koszt prowadzenia postępowania rozwodowego uzależniony jest tak naprawdę od stopnia skonfliktowania stron, tj. ilości punktów zapalnych - im ich jest więcej, tym dłuższy będzie proces, a usługa adwokacka droższa.

Rozstanie, a po nim rozwód, słono kosztują i pieniądze nie są tu wcale największym kosztem. Rozstanie to zmiana. Zmiana to stres. Wygranie w totolotka to też stres. Nie dasz rady i nie jesteś w stanie tego uniknąć. Badania dowodzą, że rozwód, to po śmierci kogoś bliskiego, druga największa trauma. Dobra wiadomość jest taka, że sobie poradzisz - mimo wszystko.

Czas ma znaczenie

Decydując się na rozstanie, musicie wiedzieć, że czeka na was cały konglomerat kwestii do rozwiązania. Dlaczego? Specyfiką postępowania rozwodowego jest to, że łączy w sobie kilka spraw, które mogłyby być prowadzone oddzielne (gdyby oczywiście nie były związane z rozwodem). Wśród nich znajdują się punkty dotyczące:

• rozwiązania małżeństwa (bez winy, z winą wyłączną, z winą wspólną),
• władzy rodzicielskiej,
• kontaktów z dziećmi,
• miejsca zamieszkania dzieci,
• alimentów.

Z tych względów rozwód może trwać długo - nawet do kilku lat. Warto, abyście też wiedzieli, co w ogóle interesuje sąd rozwodowy. Są to tylko okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, czyli takie zdarzenia/okoliczności, które są konieczne do wydania wyroku - inaczej:

• fakty doprowadzające do rozpadu więzi fizycznej,
• emocjonalnej i uczuciowej
• ustalenie kosztów związanych z utrzymaniem dzieci i sposobem opiekowania się nimi. 

A to nie rozwiązuje innej ważnej sprawy, czyli podziału majątku. Sąd rozwodowy nie ma obowiązku zajmowania się podziałem waszych pieniędzy, może to jednak zrobić, gdy podział jest zgodny i takie rozstrzygnięcie nie wydłuży postępowania. 

Od podziału majątku jest sąd rejonowy, który może zacząć działać dopiero wtedy, gdy powstanie między wami rozdzielność majątkowa (w drodze umowy u notariusza lub na skutek prawomocnego rozwodu). 

Oznacza to, że jeśli jesteście bardzo skonfliktowani, to:

• postępowanie rozwodowe będzie sporne i długotrwałe, co może oznaczać trzy, cztery lata spędzone w sądzie; 
• od wyroku pierwszej instancji przysługuje apelacja, a to wydłuża postępowanie o dwanaście, do osiemnastu miesięcy.

Dopiero więc po pięciu latach procesu możesz powiedzieć, że jesteś rozwodnikiem - tyle, że z niepodzielonym majątkiem. Postępowanie o podział - jeśli oczywiście jest sporne, to daje zatem kolejne dwa, trzy lata. 

Co zrobić, aby było szybciej?

Traktuj rozwód jako projekt. Jak w każdym projekcie, warto podzielić go na mniejsze elementy i ustalić, co jest tzw. gwiazdą polarną i co możesz poświęcić. Zgodnie z zasadą możesz mieć wszystko, ale nie wszystko na raz, jeśli chcesz postępowanie skrócić to musisz się pogodzić, że pewne kwestie warto i należy odpuścić. 

Wskazówka? Przy planowaniu rozwodu ustal, kogo potrzebujesz na pokładzie i przystąp do działania. Szukaj wiedzy u profesjonalistów:

• psychologów,
• adwokatów,
• mediatorów,
• rzeczoznawców majątkowych.

Tak, wiem, to kosztuje, ale zapewniam cię, że za błędne decyzje też się płaci i to słono.

Najszybszym i również najmniej bolesnym sposobem negocjowania jest mediacja. Oszczędza to czas i znacząco może obniżyć poziom stresu. Gdy już wybierzesz adwokata, z którym będziesz pracował, omów z nim cele i poproś o polecenie mediatora.

Pieniądze to nie wszystko

Co do kwestii finansowych warto, abyś odpowiedział sobie na pytanie, ile warte jest rozwiązanie twojego problemu, np. ile warte jest wypracowanie rozsądnego porozumienia dotyczącego kontaktów z dziećmi, możliwości spędzania z nimi czasu i budowania relacji albo ile warte dla ciebie jest przeprowadzenie rozwodu szybko? I przez ten pryzmat problemów, które są do rozwiązania, oceniaj wartość pracy adwokata.

Pamiętaj o podpisaniu umowy i szczegółowym ustaleniu warunków współpracy. Sprawy oparte na klarownych, transparentnych ustaleniach są dobrym początkiem współpracy na lata. 

Koszt prowadzenia postępowania rozwodowego uzależniony jest tak naprawdę od stopnia skonfliktowania stron, tj. ilości punktów zapalnych - im ich jest więcej, tym dłuższy będzie proces, tym usługa adwokacka droższa.

Zatem od początku opieraj się na komunikacji łączenia z drugą stroną, a nie dzielenia. Jeszcze przed wizytą u adwokata spisz na kartce swoje główne cele (materialne i niematerialne), punkty problematyczne oraz kwestie, które możesz odpuścić. 

Emocje odłóż na później

Rodzina to osobny, samodzielny byt. Zgodnie z zasadą Arystotelesa, że całość jest czymś więcej niż sumą części, jako rodzina tworzyliście komplementarny system. Zmiana dotycząca jednego z elementów tego systemu, wymaga całkowitej reorganizacji, stąd odejście jednego członka rodziny sprawia, że potrzebny jest nowy plan. 

Niezależnie od tego, czy to ty się wyprowadziłeś, czy ona, przyjmij do wiadomości, że tamto życie już nie istnieje i nie ma do niego powrotu. Kurczowe trzymanie się wizji i planów, które mieliście razem i usiłowanie realizowania ich pomimo rozstania, nie może się udać i się nie uda. Każda zmiana ma jasne i ciemne strony. Wymaga pracy, aby się zaadoptować. I im prędzej to zrozumiesz i to przyjmiesz, tym mniejszy stres.

Prowadzenie wieloletniego postępowania rozwodowego, kładzie się cieniem na całe życie. Żyjesz od rozprawy do rozprawy. Wyrok ma to do siebie, że jest wielką niewiadomą - do momentu ogłoszenia. Nie da się prowadzić życia i wychowywać dzieci za pośrednictwem sądu.

Proces rozwodowy kiedyś się skończy - nie będziesz mógł ustalać wszystkich spraw związanych z dziećmi przez adwokatów. Gdy sąd widzi rodziców, którzy się nie komunikują, a próbują przerzucić na tę instytucję decyzję o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej, nie będzie miał o żadnym z was dobrego zdania. A w ostateczności może się to skończyć ustanowieniem kuratora. Brzmi nieprzyjemnie, prawda?

Sąd to wielka rozpędzona machina, która ma za zadanie zabezpieczyć dzieci, a nie niańczyć was - rodziców. Postępowanie może trwać latami, a przecież trzeba jakoś żyć. Zatem jak żyć? 

Jeśli jesteś już na etapie wojny totalnej pamiętaj, że w każdym momencie i tak możliwe jest przejście na mediację (oczywiście, jeśli ego na to pozwala). Gdy utknąłeś w punkcie bez wyjścia i druga strona wyklucza szukanie porozumienia, wspieraj się pomocą psychologa. Czasami naprawdę trudno jest poradzić sobie w sytuacji, która wydaje się niesprawiedliwa i rażąco krzywdząca dla ciebie lub dzieci. 

Decydując się na rozwód postaraj się być skłonnym ku mediacji. Przygotuj się na trudne emocje, ale zabezpiecz się choć jedną rozmową u psychologa. Bądź świadomy, że rozwód kosztuje, ale po nim, a nawet w trakcie niego, możesz poczuć się lepiej, jeśli tylko zaakceptujesz zmiany, które cię czekają, i które de facto już się dzieją. Powodzenia!

----------------------

Marcjanna Dębska - Adwokatka, mediatorka i działaczka społeczna. Wie, że jako prawnik ma wpływ na świat, w którym żyje. Na co dzień zajmuje się doradztwem sprawach rodzinnych zarówno przed ślubem jak i podczas rozstania. Daje wskazówki, jak budować partnerskie relacje finansowe małżonków oraz jakie umowy małżeńskie zawierać. Prowadzi też sprawy rodzinne (rozwody, alimenty, kontakty i opieka nad dziećmi). Jako mediatorka pomaga stronom osiągnąć porozumienie w sporach z zakresu spraw rodzinnych, pamiętając o dzieciach jako najwyższej wartości. Wierzy, że dobra komunikacja, pozwala znaleźć akceptowalne rozwiązanie dla wszystkich. Członkini Stowarzyszenia im. prof. Zbigniewa Hołdy, działającego na rzecz rozwoju edukacji prawniczej i poszanowania praw człowieka. Członkini Rady Fundacji “Dzielna” oraz wykładowczyni uczelni wyższych. Występowała przed międzynarodowymi trybunałami: Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości UE (TSUE) w Luksemburgu oraz Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu. Laureatka nagrody ,,Kobieta Adwokatury 2017" za działania na rzecz praworządności w kraju oraz edukacji prawnej.