8 filmów dokumentalnych, które wstrząsnęły nami w ostatniej dekadzie. Wszystkie obejrzysz w sieci

Kamil Rakosza
Święta? Wiadomo - śledzie, pierogi, "Kevin sam w domu" oraz dyskusje o polityce i obyczajach z dyżurnym wujkiem-fundamentalistą. Możesz wybrać jednak inny scenariusz i te dwa wolne dni spożytkować na nadrobienie zaległości filmowych, książkowych czy serialowych. Mamy jednak lepszy pomysł - zamiast przyswajać popkulturę, zobacz najważniejsze filmy dokumentalne ostatnich lat. Mamy dla cieibie 8 produkcji, które otworzą ci oczy, nauczą czegoś, a także - całkiem możliwe - przeorają twoje myślenie. Niektóre bawią, inne przerażają, jeszcze inne zachwycają, ale łączy je jedno - wszystkie dostępne są od ręki, wystarczy kliknąć.
Wybraliśmy osiem dokumentów z ostatniej dekady, które na spokojnie zdążycie nadrobić w Święta. Fot. YouTube / Tomasz Sekielski

Sugar Man

Film nagrodzony Oscarem w 2013 roku to opowieść o muzyku, którego dzieła zyskały sławę, choć on sam został zapomniany. Muzyka Sixto Rodrigueza, bo o nim mowa, jest bardzo popularna w RPA – ale w tym kraju uważano go za zmarłego. Tymczasem Sixto żył i przez lata zarabiał na życie jako budowlaniec w USA. Twórcy dokumentu tropią źródła fenomenu popularności Rodrigueza w RPA i starają się odszukać zapomnianego muzyka. Świetna, chwytająca za serce opowieść o sile muzyki.


Film dostępny jest w serwisie vod.pl.

Jim i Andy

Jim Carrey opowiada o swojej roli w filmie "Człowiek z Księżyca" Milosa Formana, w którym wcielił się w słynnego amerykańskiego komika Andy'ego Kaufmana. Carrey w przejmujący sposób opowiada o zatraceniu się w roli. Dokument powstawał w okresie, kiedy Jim wychodził z depresji po samobójstwie swojej narzeczonej, dlatego pada tu także sporo słów o sensie życia.

Do obejrzenia w serwisie Netflix.

Księgowy Auschwitz

Film opowiada o zmarłym w 2018 roku Oskarze Gröningu, nazywanym księgowym Auschwitz. To relacja z procesu człowieka, który w czasie II wojny światowej odpowiadał za zarządzanie bagażami i kosztownościami więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego kierowanych do komór gazowych. Konfrontacja nazisty z niedoszłymi ofiarami to wstrząsające doświadczenie.

Film dokumentalny "Księgowy Auschwitz" można obejrzeć na Netfliksie.

Jeszcze dzień życia

Niewielu polskich reporterów odcisnęło tak wyraźny ślad na sztuce światowego reportażu wojennego jak Ryszard Kapuściński. Dlatego animacja przygotowana przez studio Platige Image, zaprezentowana po raz pierwszy na festiwalu filmowym w Cannes w 2018 roku, to pozycja obowiązkowa dla każdego, kto zachwycał się książkami Kapuścińskiego.

Do obejrzenia w HBO Go.

Jutro albo pojutrze

"Jutro albo pojutrze" miał być krótkim filmem o skejtach, ale powstał ostatecznie pełnometrażowy dokument, który otarł się o Oscara. Bing Liu zadebiutował osobistą produkcją. – Widywałem się z terapeutą i dla mnie to była prawdziwa terapia. Sam film stanowił bardziej narzędzie, dzięki któremu mogłem wejść o poziom wyżej – mówi reżyser w rozmowie z Bartoszem Godzińskim z na:Temat.

"Jutro albo pojutrze" można oglądać na Playerze.

Walka. Życie i zaginiona twórczość Stanisława Szukalskiego

Film dokumentalny o polskim rzeźbiarzu Stanisławie Szukalskim został wyprodukowany przez Leonardo Di Caprio. Aktor znał polskiego artystę, ponieważ jego ojciec – George Di Caprio - był przyjacielem Polaka, a Leo w dzieciństwie traktował Szukalskiego jak wujka. Film pokazuje twórczość i historię jednego z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy XX wieku, niestety lepiej znanego za granicą niż w ojczyźnie.

Do obejrzenia w serwisie Netflix.

Love Express

"Walerian Borowczyk jest wybitną postacią, choć niemal kompletnie nieznaną w powszechnej świadomości Polaków. Swego czasu mocno namieszał we Francji, która w przededniu rewolucji seksualnej okazała się zbyt pruderyjna na jego śmiałe filmy erotyczne. Jest również wpływowym i wielokrotnie nagradzanym twórcą animacji oraz szeroko pojętej awangardy. Fascynujący dokument HBO Europe "Love Express. Przypadek Waleriana Borowczyka" przybliża nam artystę, o którym pamięć jakby zanikała" – pisał o "Love Express" Bartosz Godziński.

Film dokumentalny "Love Express" można oglądać w serwisie HBO Go.

Tylko nie mów nikomu

Dokument braci Sekielskich jak żaden inny film pokazał dwulicowość i zakłamanie Kościoła katolickiego w Polsce w związku z przyzwoleniem na pedofilię wśród księży. Ten film zapewnił Tomaszowi Sekielskiemu tytuł Dziennikarza Roku w konkursie Grand Press. Można go obejrzeć w serwisie YouTube (o ile do tej pory jeszcze tego nie zrobiłeś).