Cała Unia Europejska pracuje nad ujednoliceniem wydłużenia urlopów tacierzyńskich. Państwom członkowskim, w tym Polsce, nie zostało wiele czasu na wdrożenie przepisów. Jednak to nie jedyna zmiana, która czeka Polaków.
Urlop tacierzyński wydłużony do 2 miesięcy w całej UE
Aktualnie w Polsce przysługuje 6 tygodni tacierzyńskiego przy jednym dziecku
Najdluższe wolne ojcom oferuje Japonia - tam urlop tacierzyński trwa aż 12 miesięcy.
Urlop tacierzyński wydłużony do 2 miesięcy
Dyrektywa (2019/1158 ) Komisji Europejskiej zakłada, że państwa członkowskie mają wydłużyć urlop rodzicielski do 4 miesięcy, przy czym rodzice nie mogą przenosić 2 miesięcy z jednego na drugiego opiekuna. To duża zmiana szczególnie dla urlopów tacierzyńskich, które w UE są znacznie krótsze.
Urlop tacierzyński według tych przepisów należy wydłużyć do 2 miesięcy. Aktualnie w Polsce z tytułu przyjścia na świat dziecka, kobieta z macierzyńskiego może przekazać mężczyźnie najwięcej 6 tygodni urlopu (przy jednym dziecku).
Jednak dane MPiPS wskazują, że mężczyźni i tak rzadko się na takie wolne decydują. W okresie od stycznia do kwietnia 2019 roku z urlopu tacierzyńskiego skorzystało 4,1 tys. ojców. W tym samym okresie opiekę nad dziećmi sprawowało 184,2 tys. matek.
Dłuższy urlop tacierzyński dla równouprawnienia
Zwiększenie wymiaru urlopu tacierzyńskiego z jednej strony jest ukłonem w stronę ojców. Z drugiej zaś to element polityki na rzecz równouprawnienia i odciążenia kobiet oraz promowania równego partnerstwa wśród rodziców.
Państwa członkowie mają czas na zaimplementowanie przepisów wydłużenia urlopu tacierzyńskiego do 2 sierpnia 2022 roku. Debata w tej kwestii toczy się aktualnie w Irlandii, a temat wraca teraz ze zdwojoną siłą, gdyż praca zdalna stała się głównie opcją dla matek. Przez co tworzą się kolejne bariery i ograniczenia w zawodowym zaangażowaniu kobiet i ich postępie w strukturach firmy.
Urlop tacierzyński we Francji, Finlandii i Portugalii
Z kolei hojnością w kwestii urlopów tacierzyńskich wykazała się w pandemicznym wrześniu 2020 roku Francja. Wówczas prezydent Emmanuel Macron zaapelował: "Kiedy na świecie pojawia się dziecko, nie ma powodu, aby opiekowała się nim tylko matka".
Wtedy rząd podwoił urlop tacierzyński z 2 tygodni do 4 tygodni, wchodząc tym samym na ścieżkę do spełnienia unijnych przepisów. Niemniej przed Francją w tej kwestii jest Portugalia, która oferuje 5 tygodni tacierzyńskiego urlopu, a jeszcze lepsza jest Finlandia, pozwalając ojcom na 9 tygodni wolnego.
Z kolei w Szwecji pary mogą podzielić między siebie aż 480 dni płatnego urlopu rodzicielskiego. Według UNICEF najdłuższe wolne na świecie ojcom proponuje Japonia — tam urlop tacierzyński trwa rok.
Urlop tacierzyński a ojcowski
W Polsce urlop tacierzyński nie jest sprawą aż tak pilną. Niemniej w najbliższym czasie Polacy mogą spodziewać się zmian w urlopie wypoczynkowym.
— Szykuje się nowelizacja Kodeksu pracy dotycząca wydłużenia urlopów wypoczynkowych do 31 dni. Dotyczyłyby one osób, które pracują na pełen etat. Na razie trwają rozmowy partnerów, czyli związków zawodowych, strony rządzącej i przedsiębiorców. Projekt ten budzi bowiem dużo kontrowersji — powiedział serwisowi eNewsroom Piotr Bocianowski, adwokat, mediator i specjalista z zakresu prawa pracy.
Urlopu tacierzyńskiego nie należy mylić z urlopem ojcowskim, którego wymiar wynosi 14 dni. Można go wziąć bez względu na to, czy matka jest w tym czasie na macierzyńskim, czy nie jest. Z kolei urlop tacierzyński to część urlopu macierzyńskiego.