Tak, same piątki w szkole to nie wszystko. Jednak i ty, i twoje dziecko cieszycie się, gdy w dzienniku pojawiają się pozytywne noty, oceniające prace uczniów. Jak więc chwalić dziecko, by dobrych ocen było więcej, a dziecko wierzyło w swojej umiejętności, niezależnie od tego, czy znajdzie się w szczycie klasowej stawki z klasówki? Wystarczy jedno zdanie.
Niemal każdy rodzic reaguje tak samo, gdy dziecko przybiega do niego z wiadomością, że dostało dzisiaj piątkę z matmy. "Mój mały geniusz!", "Wspaniale!", "Jesteś taki mądry!" – sypią się pochwały.
Tymczasem ta rozmowa powinna wyglądać zupełnie inaczej. Komplementem nie sprawisz, że dziecko stanie się bardziej pewne siebie. Kolejna, już nie tak dobra ocena z przedmiotu, podkopie jego poczucie własnej wartości. Gdy zobaczy trójkę na teście, pomyśli, że wcale nie jest taki mądry.
Jak chwalić dziecko?
Badania wykazują, że dzieci, którym przekazywana jest informacja, że ich inteligencja może wzrosnąć dzięki ciężkiej pracy, są bardziej odporne na stres i pewne siebie w obliczu wyzwań.
Dlatego zdanie, które powinieneś wypowiedzieć po tym, jak twoje dziecko oznajmi, że dostało dobry stopień, nie powinno brzmieć "Ekstra!", tylko "Wspaniale widzieć, że twoja ciężka praca przyniosła efekty". Doceń proces, a nie sam wynik.
Carol Dweck, psycholożka z Uniwersytetu Stanforda, w rozmowie z portalem Fatherly, wyjaśnia, że dzieci i dorośli, których uczy się, że inteligencję można rozwijać w pracy, częściej podejmują wyzwania, są odporne w obliczu niepowodzeń oraz doświadczają większej pewności siebie i wytrwałości.
W swoich badaniach Dweck odkryła, że dzieci dostają coraz lepsze oceny, gdy dowiadywali się, że ich inteligencja jest plastyczna i ich neurony tworzą nowe silne połączenia w mózgu w wyniku ciężkiej pracy.
Czego nie mówić dziecku?
Jednak każdy kij ma dwa końce. W pochwale starań nie chodzi o to, by nieustannie zachęcać dziecko do coraz większych starań. Nie należy wmawiać im, że jeśli będą starały się bardziej i bardziej, to w końcu osiągną sukces. Należy wskazać dziecku ścieżkę rozwoju, wspierać w rozwiązywaniu problemów i wskazywać nowe strategie i narzędzia.
Następnym razem, gdy przyjdzie do ciebie dziecko, oczekując pochwały za dobry stopień, weź głęboki oddech i pochwal je za całokształt nauki, a nie za konkretną liczbę zapisaną na czerwono w dzień.