Reklama.
Przyznam szczerze - gdy zaczynałem pracę nad tym artykułem moja wiedza o wychowaniu bez różnicowania płci była niewielka. Znałem jedynie ekstremalne przykłady rodziców, którzy przez lata ukrywali płeć swego dziecka przed otoczeniem i samym potomkiem, aby w ten sposób go "nie ograniczać". Okazało się jednak, że wychowanie "gender neutral" jest mi bliższe niż mogłem przypuszczać.
- W wypadku wychowywania bez różnicowania płci najważniejsze jest to, aby dziecko nie było szufladkowane - wyjaśnia mi Ania, moja znajoma, która właśnie w taki sposób wychowuje swojego 6-letniego syna.
- Wielu rodziców doprowadza do sytuacji, w której ich zachowanie ogranicza tożsamość dziecka. Chłopiec chce się bawić samochodzikami czy pistoletami, a oni tymczasem kupują mu lalki Barbie, bo starają się coś udowodnić - tłumaczy Ania.
Czy dziewczynki wolą lalki, a chłopcy - samochody?
- Dziecko powinno mieć możliwość wyboru, ale szkodliwe jest wciskanie mu rzeczy, które go nie interesują w imię zasady, że należy wystrzegać się heteronormatywnego postrzegania płci.
Przeprowadzone w 2009 roku badania wykazały, że preferencje dzieci dotyczące zainteresowań czy zabawek zaczynają się różnicować przed 18. miesiącem życia.
Dziewczynki wolą bawić się lalkami, chłopcy wybierają samochody. Wielu badaczy twierdzi, że są to wybory wrodzone, a nie jedynie nabyte w drodze obserwacji otoczenia.
Jednak prawdą jest też, że dzieci będące pod wpływem rówieśników czy nauczycieli często podświadomie naginają się do oczekiwań innych.
Zależy nam na szczęściu naszych dzieci, a jedyne czego wymaga wychowanie "gender neutral" jest skupienie się na tym, aby dziecko było szczęśliwe
- Pojęcie "gender neutral" przeraża ludzi, ale to naprawdę prosta rzecz - tłumaczy Ania. - Chodzi o to, aby nie sugerować synowi, że bawienie się lalką czy zakładanie różowych ubrań jest dziewczęce.
Albo by nie mówić córce, że granie w piłkę to zajęcie tylko dla chłopców - dodaje. - Zwłaszcza, że jeszcze w latach 20. XX wieku róż uznawano za bardzo męski kolor.
Jako rodzice musimy często powstrzymywać się przed tym, aby nie patrzeć na nasze dzieci przez pryzmat stereotypów. Badania wykazały, że rodzice zazwyczaj stawiają dziewczynkom mniejsze wymagania jeśli chodzi o aktywność fizyczną niż ma to miejsce w przypadku chłopców.
Widać to choćby w trakcie rodzinnych zabaw - chłopcom pozwala się wchodzić na drzewa podczas gdy dziewczynki otacza się opieką i troskliwie pilnuje, by się nie zadrapały. Psychologowie podkreślają, że tego typu zachowania mogą powodować u dziewczynek brak pewności siebie, co przekłada się na ich dorosłe życie.
Badacze wskazują więc, że stereotypizacja zachowań przynależnych do płci to kłopot o wiele większy niż to, czy dziewczynka będzie bawić się samochodami albo że chłopiec będzie chciał nosić różowe spodnie.
Co jakiś czas media przypominają o tym, że na całym świecie kobiety są wyraźną mniejszością w naukach ścisłych. To w dużym stopniu skutek tego, jak wychowujemy dzieci. Badania wskazują, że kobiety są często warunkowane przez otoczenie, jeśli chodzi o wybór określonych ścieżek kariery.
Kilka lat temu w jednym z amerykańskich muzeów przeprowadzono eksperyment sprawdzając, jak rodzice opisują eksponaty dziewczynkom i chłopcom.
Wyniki? Okazuje się, że dorośli częściej skupiali się na wyglądzie czy kolorach, gdy rozmawiali z córkami. W wypadku synów mówili raczej o tym, w jaki sposób coś działa albo jak powstało.
Między innymi te badania pomogły udowodnić, że chłopięce zachowania naukami ścisłymi wynikają z wychowania, a nie z wrodzonych predyspozycji dziecka.
Jak wychować pewnych siebie dorosłych?
- Wychowywanie w duchu "gender neutral" jest łatwe i naturalne - tłumaczy Ania. - Wydaje mi się, że wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że właśnie tak postępuje. Zależy nam na szczęściu naszych dzieci, a jedyne czego wymaga wychowanie "gender neutral" to właśnie skupienia się na tym, aby dziecko było szczęśliwe - dodaje.
Częścią walki ze stereotypami w rodzinie jest także fakt, że w domu Ani jej mąż głównie zajmuje się zmywaniem naczyń, a za prasowanie czy pranie są odpowiedzialni w równym stopniu. - Sytuacje, w których rodzice ukrywają płeć przed dzieckiem uważam jednak za przesadę - mówi Ania.
W dzisiejszych czasach musimy ciągle walczyć ze stereotypami, spotykamy je na każdym kroku. Zerwanie ze zbędnymi etykietkami to jedyne logiczne wyjście, jeśli zależy nam na tym, aby dzieci mogły czuć się naprawdę sobą. Przecież wszyscy chcemy wychować pewne siebie kobiety i mężczyzn, którzy nie będą się wstydzić swojej dojrzałości emocjonalnej.
- Kobiety nie chcą być już kurami domowymi, mężczyźni nie chcą być jedynie siłą roboczą, która zarabia i jest zdystansowana emocjonalnie. Skoro walczymy ze stereotypami u dorosłych to czemu nie wychowywać z takim samym przekonaniem dzieci?
Wielu rodziców doprowadza do sytuacji, w której ograniczają tożsamość dziecka. Chłopiec chce się bawić samochodzikami, a oni kupują mu lalki Barbie, bo starają się coś udowodnić
- Ludzie często zaprzeczają sami sobie - w walce o neutralność nie pozwalają dzieciakom po prostu być sobą. Możesz chcieć, aby twoje dziecko było neutralne, ale jeśli chłopiec chce robić rzeczy, które społeczeństwo postrzega jako "męskie", pozwól mu na to. Nie staraj się na siłę robić z niego kogoś, kim nie jest.
Gdy zaczynałem pisać ten tekst o "gender neutral" byłem przekonany, że skupię się na przypadkach dzieci, które wychowywano nie mówiąc im jakiej są płci.
Teraz wiem, że wychowuję swoich synów bez różnicowania płci. Po prostu robię wszystko, aby byli szczęśliwi i byli sobą. Nawet jeśli oznacza to, że czasem oglądamy wspólnie bajki o Barbie.