Zapomnij o "Ojcu chrzestnym". "Zdrajca" to rewelacyjny film, który ogląda się jak dokument o mafii

Kimś takim stał się Tommaso Buscetta – pierwszy z wysoko postawionych gangsterów wloskiej mafii, który złamał świętą zmowę milczenia obowiązującą mafiozów.

O jego życiu oraz o tzw. maksiprocesie, który przetrącił kręgosłup świata przestępczego we Włoszech, opowiada świetny film Marca Bellocchia.

Mafiozi, których pokazuje, to bezwzględni mordercy, gotowi pozbywać się swoich przyjaciół i bliskich w imię władzy i pieniędzy. Film robi piorunujące wrażenie, zwłaszcza że zdarzenia w nim przedstawione wydarzyły się naprawdę.

Tytułowy "Zdrajca" to Tommaso Buscetta – gangster wysoko postawiony w hierarchii sycilijskiej Cosa Nostra, który zdecydował się zdradzić wymiarowi sprawiedliwości sekrety tej organizacji przestępczej. W filmie świetnie gra go Pierfrancesco Favina, jest w tej roli tak znakomity, że nie sposób oderwać od niego oczu.

Favino-Buscetta jest stuprocentowym samcem alfa. Nawet wtedy, kiedy zaczyna zeznawać, nie pozwala na to, by nazywano go "pentiti" (skruszonym), czyli tak, jak mówiono o innych gangsterach złamanych przez prawo.

Tomasso Buscetta zeznaje, bo tak dyktuje mu honor – przywiązanie do pierwotnych zasad Cosa Nostra, złamanych przez tych, dla których pieniądze z handlu heroiną okazały się ważniejsze niż rodzina.

W "Zdrajcy" została bowiem pokazana "wielka wojna klanów" – mafijny konflikt rozpętany przez rodzinę Corleone, w którym chodziło o monopolizację handlu narkotykami.

Rozpoczęta na początku lat 80. wojna doprowadziła do wielu zabójstw osób powiązanych z Cosa Nostra. Była także zerwaniem "handlowego" paktu tzw. Palermo Connection.

Na początku "wielkiej wojny klanów", Tomasso "Don Masino" Buscetta zachowywał neutralną pozycję. Ukrywał się przed organami ścigania w Rio de Janeiro pod fałszywym nazwiskiem. Nie udało mu się jednak utrzymać zbyt długo tego status quo.

Działalność Battagli przypadła również na lata "wielkiej wojny klanów" i tzw. maksiprocesu, do którego doprowadziły zeznania Tomassa Buscetty.

Dla tych, którzy nie widzieli "Ustrzelić mafię" lub samych nagrań z sali sądowej, sposób, w jaki Belocchio pokazał te zdarzenia, może wydawać się przerysowany.

Kiedy jednak porówna się obraz pokazany w filmie z autentycznymi nagraniami z makisprocesu widać, że ulokowani w specjalnych celach-klatkach mafiozi faktycznie robili sobie z sądu cyrk.

Ich zachowania wprowadzają do "Zdrajcy" element humorystyczny na tyle silny, że chwilami można zapomnieć, jakimi potworami byli w rzeczywistości.

Główny bohater jest pokazany niemalże jak sycylijski Konrad Wallenrod – sprzedał kolegów sędziemu Falconemu (Fausto Russo Alesi), ale zrobił to w słusznej sprawie.

Przez cały film Tommaso Buscetta jest pokazywany jako człowiek niemalże kryształowy. Problem w tym, że w rzeczywistości taki nie był, ale tego nie pokazano w filmie. Don Masino również zlecał zabójstwa dla pieniędzy i władzy.

Można snuć domysły, że gdyby nie został wciągnięty w mafijne potyczki, do żadnego maksiprocesu nigdy by nie doszło.

Kolejny przytyk do "Zdrajcy" to muzyka, która w niektórych momentach wydaje się wzięta "od czapy". Nieważne nawet, że jest rdzennie włoska czy sycylijska, miejscami jest po prostu źle dobrana i zdarza się, że burzy nastrój scen.

Co innego obraz – ten jest piękny. Głębia i nasycenie czerni, piękne kontrasty czy zabiegi operatorskie sprawiają, że ten film wygląda jakby nakręcono go w latach 80.

Fragmenty dokumentalne z epoki wpleciono bardzo sprawnie, a całość tworzy bardzo ładną kompozycję.

"Zdrajca" robi bardzo dobre wrażenie. Można nazwać go kolejnym rozdziałem gangsterskiego kina, z tym że bardziej odwołującego się do przestępczej rzeczywistości niż do wizji pisarzy czy reżyserów. Fani takich produkcji jak "Gomorra" będą nim zachwyceni.

Film "Zdrajca" Marca Bellocchia do kin w Polsce trafi 13 marca 2020 roku.